عملیات روانی ، مبانی و شیوهها
عملیات روانی به اقدامات گستردهای گفته میشود که به منظور تأثیرگزاری بر نظرات، احساسات، موضعگیریها و رفتارهای گروههای دوست، دشمن، یا بیطرف صورت میگیرد. این اقدامات که چه در زمان درگیری و چه در زمان صلح، در طول تاریخ بین گروهها و کشورهای مختلف رایج بوده است، امروز با گسترش ابزار اطلاعرسانی در وسعت جهانی، نقش پررنگتری در زندگی روزمره انسان یافته است. تکنیکهای عملیات روانی ریشه در علم روانشناسی و جامعهشناسی دارند و ما نیز از همین منظر به آن توجه میکنیم.
یکی از سادهترین تکنیکها در اثرگزاری روانی، شرطیسازی است، که در آن دیدن مکرّر یک نماد (مانند سیگار)در کنار یک امر دیگر (مانند قهرمان فیلم) تداعیگر آن میشود و مثلاً در نوجوانان این احساس را ایجاد میکند که سیگار کشیدن از نشانههای بزرگ شدن است. در این سخنرانی ابتدا به تعریف و شناسایی عناصر پایهای در عملیات روانی پرداخته و سپس تعدادی از تکنیکهای شناخته شده آن تشریح میگردد، و در نهایت به شیوههای مقابله با عملیات روانی اشاره خواهد شد.